Müverrihûn Mikâil Bayram

ÖĞRENİM HAYATI

ÖĞRENİM HAYATI

1. İlkokul Öğrenimi

Mikâil Bayram İlkokulu Saray'da okumuştur. Okullarında 1,2 ve 3. sınıflar bir derslikte eğitim görmekte 4 ve 5. sınıflar da ayrı bir derslikte eğitim görmektedir. Okulun adı, Saray İlkokuludur. Mikâil Bayram evde idare lambasının ışığı altında ders çalışmıştır. Hayvan otlatmaya giderken dahi yanında kitap götürerek okuma alışkanlığını sürdürmüştür. İlkokula ağır şartlardan ötürü okula pek az gitmiştir. Mikâil Bayram bu şartlara rağmen 1953'te ilkokulu bitirmiştir.[1]

2.  Ortaokul Öğrenimi

Mikâil Bayram ilkokuldan mezun olduktan üç yıl sonra orta okula kaydolmuştur. Bu üç sene içerisinde hep köy işlerinde çalışmıştır. Saray'a 17 km. uzaklıkta bulunan Özalp kazasında ortaokul açılınca 1955-1956 öğretim yılında ortaokula yazılmıştır.[2] Mikâil Bayram'ın çocukluğunda Saray ilçe merkezidir. 1947'de Fevzi Çakmak'ın emri ile Özalp ilçe olmuş, Saray köy haline getirilmiştir Özalp Ortaokulunda okuduğu yıllarda fırsat buldukça, okuma alışkanlığının verdiği merakla Saray'da bulunan medreseye devam etmiştir. Medrese talebeleriyle birlikte ders görmüş aynı zamanda şiir yazmaya başlamıştır.[3] Mikâil Bayram, esasen 15-17 yaşlarında, halk şiiri türünde şiirler yazıp sazla terennüm etmiştir. Kısa bir süre âşıklık da yapmış ve Erzurum-Tortumlu Âşık Ummanî ile atışmaları olmuştur. Âşık Ummanî'nin dışında Tercanlı Davud Sûlarî, Erzurumlu Reyhanî ile de sohbetlerde bulunmuştur. Bu yıllarda yazdığı şiirlerinin konusu daha çok köy hayatı ile ilgilidir. Çevresindeki insanları hicv veya methettiği şiirler de yazmıştır. Medresedeki hocası bu şiirlerinden dolayı Mikâil Bayram'a Farsça okutmaya başlamıştır.[4] Hocası ilk olarak Şeyh Sadi'nin Gülistan'ını okutmaya başlatmıştır. Ezber tekniğini kullanan medresede Gülistan'ın mukaddimesini ezberlemiştir.[5]

3.  Lise Öğrenimi

Ailesi, Mikâil Bayram'ın okumasından yana değildir. Babası, Mikâil Bayram'a emekli olacağını, kendisinin yerine tahsildar olarak çalışması telkininde bulunmuştur. Ancak Mikâil Bayram ortaokulda kendisi ile birlikte mezun olan yedi arkadaşı gibi liseye devam etme niyetindedir. Babası oğlunun okumakta kararlı olduğunu fark edince bu kez de Sanat Lisesine yazılması telkininde bulunmuştur. Mikâil Bayram ise İmam Hatip Lisesinde okumak istemiştir. Ancak Van ve çevresindeki illerde bu lise olmadığından Van Atatürk Lisesi'ne kaydını yaptırmıştır. O dönemde Van'da yurt yoktur. Birkaç öğrenci bir arada ev tutmak sureti ile öğrenimlerine devam etmektedir. Kalacak yer sıkıntısı yaşayan Mikâil Bayram okulun açıldığı ilk bir iki ay Van'daki bir camide kalmıştır. Yaşadığı bütün zorluklara rağmen okuma ve araştırma azminden asla vazgeçmemiştir. Lisede matematik, geometri, astronomi, fizik dersleri kuvvetli olan Mikâil Bayram bu derslerden kurs vererek para da kazanmıştır.[6]

Mikâil Bayram, Bir yandan Farsça öğrenirken bir yandan da Arapça ve Osmanlı Türkçesi öğrenmeye başlamıştır. Hocası Özalp Müftüsü Abdulkadir Bilgi el- Küfrevî''dir. Bu hoca, talebesi Tahir Güzelderevî'ye ders verirken onların dersini dinleyen Mikâil Bayram Küfrevi'nin vefatının ardından Tahir Güzel der evî'nin talebesi olmuştur. Farsça birçok eseri Tahir Güzeldervî'den okumuş aynı zamanda hat derslerini de Güzelderevî'den almıştır. [7]Hatta hocası Güzelderevî Mikâil Bayram'a bir icazet-name de yazmıştır.[8]

Lise tahsili döneminde Hacı Davut Camii'nde Van'ın tanınmış hocalarından dersler almıştır. Talebesi olduğu hocalardan biri de Kamil Efendi'dir. Bu hoca Menemen İsyanının olduğu camide bulunmaktadır. Topal olan bu hoca idam edilmekten kurtulmuştur. Erbilli Esad Efendi'nin bağlılarından olan Topal Kamil Efendi Fuzuli Divanı'nı ezbere biliyordur. Mikâil Bayram fırsat buldukça bu zattan Fuzuli Divanı'nı okumuştur.[9]

Millî Eğitim Bakanlığı'nca yayınlanan "Şark Klasikleri" serisini okuyan Mikâil Bayram'ın Doğu Edebiyatına ilgisi lise tahsili yaptığı dönemde artmıştır.[10]

Kitap satın almaya para ayıramayan Mikâil Bayram birkaç arkadaşı ile birlikte arada bir Said-i Nursî'nin talebelerinden olan Mehmet Kurakan'ın radyo tamiri yaptığı dükkanına giderek, buradaki Risale-i Nurları ödünç alıp okumuştur. Lise yıllarındaki çevresi, hocalarının tesiri ilahiyat fakültesinde okumasına vesile olmuştur.[11]

4. Üniversite Öğrenimi

Mikâil Bayram'ın üniversite tahsili için, birinci derecede tercihi İlahiyattır. Bu tercihinin sebebi medresede öğrendikleri ile yüksek seviyedeki İlahiyat arasındaki bağlantıyı kurabilmektir. Lisede, aynı zamanda Üsteğmen olan Fizik Öğretmeninin teşvikiyle İstanbul Teknik Üniversitesi'ne gitmeyi düşünmüştür. Ancak bu üniversitenin açtığı sınavı kazanamamıştır. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'ne 1961-1962 öğretim yılında kaydını yaptırmıştır. Üniversite öğrenciliği yıllarında ve daha sonraki beş on sene içinde hoşuna giden Farsça şiirleri nazmen Türkçeye tercüme etmek şeklinde şiirle olan meşguliyeti devam etmiştir. Arapça ve Farsça tekellüm ediyor olması üniversiteden hocası Necati Lugal'in evinde ders alma fırsatını doğurmuştur. Necati Lugal'in Maltepe'de Turgut Apartmanındaki derslerine; Orhan Karmış, Celalettin Kaplan, Ruhi Şar, Lütfü Doğan gibi birkaç arkadaşı ile birlikte devam etmiştir. Bu durum Lugal Hoca'nın vefatına kadar, iki yıl, devam etmiştir. Bu dersler, öğrencilerin ibareler okuması Necati Lugal'in de şerhler yapması şeklinde gerçekleşmiştir. Her Pazar günü üç saat süren derslerinde hocasından, Ömer Hayyam, Hafız, Mevlana, Muhammed İkbâl, Bidilî gibi eski İran şairlerinin şiirlerini, edebi üsluplarını dinlemiştir Muhammed İkbal ve Mirza Bîdil, Mikâil Bayram'ın en fazla etkilendiği şairler olmuştur.[12]

Necati Lugal, öğrencisi Mikâil Bayram'ı bir gün Cebeci Maarif Kütüphanesi'ne göndermiş, Âşık Paşa'nın "Garb- nâme " adlı eserinin numarasını verdiği nüshasını kendisi için kopya etmesini istemiştir. Mikâil Bayram böylece ilk kez el yazması eserle tanışmıştır. Bugüne kadar yüz otuz bin el yazması kitabı incelemiştir. Mikâil Bayram üniversite tahsili döneminde de oldukça başarılıdır Henüz üniversite ikinci sınıftayken lisans tezini alıp çalışmaya başlamıştır"Zerdüşt ve Avestası" konulu lisans tezi ile 1966 yılında mezun

olmuştur. [13]

Mikail Bayram'ın kütüphanelerimizdeki incelenmemiş el yazması eserleri keşfetmeye ve tanıtmaya çalışması üniversite yıllarında başlamış olup, halen devam etmektedir

4. 1. Hocaları

Mikâil Bayram üniversitedeyken, en sevdiği hocası Osmanlıca derslerine gelen. Necati Lugal'dir. İslam dünyasının fikir potansiyelini vermiş olması bakımından değerli bulduğu Felsefe Hocası Hilmi Ziya Ülken'in derslerini kaçırmadan zevkle takip etmektedir. Bedîyyatçı ve Sanat Tarihçisi Suut Kemal Yetkin diğer sevdiği bir hocasıdır. Bu hocasının hitabetine hayran olan Mikâil Bayram hocası hatırına geldikçe hala o dönemdeki hazzı hissetmektedir. Bosna Hersekten gelen Tefsir ve Hadis dersleri Hocası Muhammed Tayip Ökiç'ten, İslam ve Selçuklu Tarihi dersleri aldığı Neşet Çağatay ve Hüseyin Gazi Yurdaydın gibi hocalardan etkilenmiş ve derslerinden büyük bir feyz almıştır. Ayrıca Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih bölümünden Osman Turan ve

          Edebiyatçı Hüsnü Dikeçligil de Mikâil Bayram'ın takdirini kazanmış isimlerdir. Siyasete de atılmış bu iki ismin evlerine de zaman zaman gitmişliği vardır.[14]

Üniversitedeyken çeşitli aktiviteleri olmuştur. Nur sohbetlerine devam etmiştir. Üniversitenin ikinci sınıfında Necip Fazıl'ı ve Büyük Doğu'yu büyük bir iştiyakla takip etmiştir. Büyük Doğu'nun Ankara temsilciliğinin kurucularından'dır. Siyasal Bilgiler Fakültesinden Mustafa Yazgan Büyük Doğu Fikir Kulübü'nün başkanı olmuştur. Yazgan'ın Ankara dışına tayini çıkması üzerine Mikail Bayram bu kulübün iki yıl başkanlığını yürütmüştür [15]

[1]
M.Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[2]M.Bayram, age., s.4.

[3]M.Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[4]M.Bayram, age., s.4.

[5]M.Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[6]M.Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[7]Bayram, age., s. 5.

[8]M.Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[9]M.Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[10]Sefer Solmaz "Prof. Dr. Mikâil Bayram'ın Hayatı ve Eserleri," Selçuklu'dan Osmanlı'ya Bilim, Kurgu, Sanat, Prof. Dr. Mikâil Bayram Armağanı, Kömen yay.,Konya , Kasım 2009,s.8.

[11]M. Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[12]M. Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[13]M. Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[14]M. Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.

[15]M. Bayram ile yapmış olduğumuz mülakat.


Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol