ÇALIŞMA HAYATI

ÇALIŞMA HAYATI

1.  Öğretmenliği

30 Nisan 1966'da Adana Kız Lisesi'ne Din Bilgisi Öğretmeni olarak tayin edilmiştir. Bir yıl sonra da vilayet emriyle Adana İmam-Hatip Lisesi meslek dersleri öğretmenliğine getirildi.^[1] Adana'ya geldiğinin ilk günlerinde Adana Ulucami'yi gezerken ünlü şair Ziya Paşa'nın türbesine rast gelmiştir. Ziya Paşa'nın Adana'da medfun bulunduğunu bilmeyen Mikâil Bayram türbeyi görünce çok duygulanmış ve Ziya Paşa'nın Terkib-i Bendine bir nazîre yazmıştır. Bu terkib-i bendinin birkaç bendi "Yeni Asya Gazetesi"'nde yayınlanmıştır. Bu bendleri gazele dönüştürmüştür.^[2] İran Şahının 2500. Taç giyme merasimi nedeniyle Türkiye'ye verilen iki doktora bursundan birini kazanmış ancak ailesine yardım etmesi nedeniyle bu bursu kullanmamıştır. Mikâil Bayram, hayatındaki en büyük hatasının bu olduğunu söylemektedir.^[3]

2.  Üniversite Hocalığı ve Akademik Çalışmaları

2. 1. Konya Yüksek İslam Enstitüsündeki Çalışmaları

1968 yılında bir imtihan sonucu Konya Yüksek İslam Enstitüsü Fars Dili ve Edebiyatı öğretim görevliliğine tayin olmuştur. Bu görevi esnasında çok değerli hocaları tanıma imkânı bulmuştur. Bunlardan en fazla ilgisini çeken İstiklal Mahkemeleri Müfettişliği yapmış ve bu görevden ayrıldıktan sonra Mareşal Fevzi Çakmak'a yıllarca avukatlık görevinde bulunmuş Tevfik Çiper olmuştur. Çiper, El- Ezher mezunudur. Ünlü Mısırlı âlim Reşid Rıza'ya talebelik yapmış, değerli bir hukukçudur. İslam hukuku ve tefsirleri okutmaktadır. Buradaki görevi esnasında vatanî görevini gerçekleştirmek üzere İstanbul'a gitmiştir.^[4]

2. 2. Kayseri Yüksek İslam Enstitüsündeki Çalışmaları

Askerden dönünce, 1973 yılında Mikâil Bey Kayseri Yüksek İslam Enstitüsü Fars Dili ve Edebiyatı öğretim görevliliğine getirildi. 1975 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap-Fars Filolojisi kürsüsünde "Şeyh Nasiruddin Mahmud Hayatı, Çevresi ve Eserleri" adlı doktora tezini tamamlayarak doktor unvanını aldı.^[5]

2. 3. Bursa Yüksek İslam Enstitüsündeki Çalışmaları

1975 yılında Bursa İlahiyat Fakültesi'ne kurucu öğretim üyesi olarak tayin edildi. 1979 yılında tekrar Konya Yüksek İslam Enstitüsü Fars Dili ve Edebiyatı öğretim görevliliğine atandı.

Mikâil Bayram toplam on iki yıl İlahiyat Fakültelerinde Fars Dili Ve Edebiyatı dersleri okutmuştur.^[6]

2. 4. Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesindeki Çalışmaları

Nisan 1980'de Konya-Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim görevliliğine getirilmiştir. Burada Osmanlı Paleografyası, İslam Tarihi, Selçuklu Tarihi gibi dersleri okutmuştur. Ayrıca üniversitenin eski rektörlerinden olan Prof. Dr. Neşet Çağatay'ın derslerini de yürütmüştür.

1990 yılında Doçent olduktan sonra da Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı Başkanı olmuştur. Bu dönemde doktora tezi ve doçentlik için yaptığı bilimsel çalışmalarını yayınlamıştır. 1994 yılında Tarih Bölümü Başkanı olmuştur. Bu tarihten sonra da Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı ve Tarih Bölümü Başkanlığı görevini birlikte yürütmeye başlamıştır.^[7]

Arapça, Farsça, Pehlevice Kürtçe ve Türk lehçelerine vâkıf olan Mikâil Bayram 2007 yılında yaş haddinden ötürü emekliye ayrılmıştır. Çalışmalarını halen devam ettirmektedir.

2. 5. Tez Çalışmaları

Mikâil Bayram'ın lisans tezi Zerdüşt ve Avestası'dır. Türkiye'de Avesta üzerinde çalışmaların az olması bu konu üzerinde yoğunlaşmasında etkili olmuştur. Tez konusunu üniversite ikinci sınıfta iken almış ve araştırmaya başlamıştır. Bu çalışmalarında Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Hindoloji Kürsüsü Başkanı Abidin İtil'den yardım almıştır. Abidin İtil; birçok dil bilen, eski İran dili olan Pehleviceye vâkıf bir isimdir. Öyle ki, İranlı Bediüzzaman Firuzanfer'in Türkiye'ye ziyaretinde tercümanlık yapmış; Firuzanfer, Abidin İtil'in Farsçasına hayran kalmıştır.^[8] Mikâil Bayram, Pehlevicenin girift kısımlarını Abidin İtil'den yararlanmak sureti ile öğrenmiş, Avesta'yı orijinal dili ile incelemiştir Mikâil Bayram çalışması neticesinde: Avesta'nın tahrife uğramış bir kutsal kitap, Zerdüştün Peygamber olduğunu savunmuştur.

Mikâil Bayram Yüksek İslam Enstitüsüne başladığı dönemde Enstitü yönetmeliği gereği bir yeterlilik tezi hazırlamak durumunda kalmıştır. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Doğu Dilleri Bölümü'nden Tahsin Yazıcı'ya yönlendirilen Mikâil Bayram, Yazıcı'nın teklifi ile doktora yapmaya karar vermiştir. Yeterlilik tezi ise doktora semineri olarak düşünülmüştür. Tez konusu: Konya Yusuf Ağa Kütüphanesinde bulunan el yazması eserlerdir. Mikâil Bayram bu eserleri incelerken içlerinde Metail'ül İman olanı dikkatini çekmiştir. Eserin kapak sayfasında yazarı, Evhadu'd-din Hamid el Kirmânî'nin müritlerinden Şeyh Nasiruddin olarak kayıtlıdır. Bu şahsın kimliğini tespit edemeyen Mikâil Bayram hocasının tavsiyesi ile bu eserin nüshalarını bulmak amacıyla Türkiye'deki kütüphaneleri gezmiştir. Üslup ve dili Metail'ül İman ile benzeşen yirmi beş kadar eserin de bu şahsa ait olduğu sonucuna varmıştır. Ahi Evren olduğunu ortaya çıkardığı bu şahsın hayatı, eserleri, faaliyetleri 1975 yılında " Ahi Evren Şeyh Nasiruddin Mahmud'un Hayatı, Çevresi ve Eserleri" adı ile doktora tezi olmuştur. Mikâil Bayram'ın tez savunmasında jüriden İbrahim Kafesoğlu, Mikail Bayram'ın bir edebiyat tarihçisi gibi değil tarihçi gibi çalıştığını, bu kadar kütüphane gezip eseri görmesi tezin pekiyi ile kabul edilmesi gerektiğini belirtmiş bu çalışmanın devam edeceğini bunu da Mikâil Bayram'ın gerçekleştirebileceği şeklinde bir savunma yapmıştır.^[9]

Türkoloji kongrelerinin hepsine katılmış olan Mikâil Bayram'ın ortaya koyduğu mesele büyük münakaşalara sebep olmuştur. Ancak şimdiye Mikâil Bayram'ın tezi ile ilgili zıt görüştekiler ilmî bir rapor ortaya koyamamıştır.

Doçentlik için Mikâil Bayram'a, o dönem Selçuk Üniversitesi Rektörü olan Neşet Çağatay teşvikte bulunmuştur. Fatma Bacı ve Bacıyan-ı Rum Teşkilatı ile ilgili çalışmalarını doçentlik tezi haline getirmesini önermiştir. Mikâil Bayram, değişen yönetmelik neticesi makaleleri ile doçentliğe başvurmuştur. Makalelerinde yer alan tespitleri doçentlik sınavlarında sorun edilmiştir. Kendi itibarlarını sarsmama niyetindeki akademisyenler ilmî gerçekleri göz ardı ederek, doçentlik tezini üç kere reddetmiştir. Mikâil Bayram bütün bunlara rağmen 1997'de Doçent payesi almıştır.^[10]

2.6. Yurtdışı Seyahatleri

Millî Eğitim Bakanlığı her yıl ihtisas yapmak amacıyla Bağdat'a öğrenci göndermektedir. Mikâil Bayram, fakülteden mezun olduktan birkaç yıl sonra bu bursu almak için yapılan imtihana girmiş ve kazanmıştır. Bağdat Edebiyat Fakültesi'nde bir yıl ders görmüştür. Kütüphaneler hususunda çok ileri seviyede olan Bağdat kütüphanelerinden, Bağdat Müzesi ve Musul'daki kütüphaneden el yazması eserleri inceleyebilmek suretî ile istifade etmiştir. Bağdat, Mikâil Bayram'ın ilk seyahati olup bundan sonra da yurtdışı gezilere devam etmiştir. Özellikle İran'a birçok kere gitmiştir. İran'daki kütüphanelerde el yazması eserler üzerinde inceleme yapmıştır. İran'da, İsfahan, Tebriz, Tahran, Meşhed kütüphanelerinde çalışmıştır. Arap memleketlerinden Suriye, Bahreyn, Ürdün, Lübnan'a gitmiştir. Avrupa'da, Bosna-Hersek'e gitmiştir. Mikail Bayram, çalışma sahasının Anadolu ve İslam coğrafyası olmasından dolayı Avrupa'yı gezmemesini bir eksiklik olarak görmediğini dile getirmektedir.^[11]
3. Aldığı İdari Görevler
         Adana İmam-Hatip Lisesi Müdür Yardımcılığı (1967-68 Öğretim yılı) Kayseri Yüksek İslam Enstitüsü Müdür Yardımcılığı (1973-75) Bursa Yüksek İslam Enstitüsü Müdür Başyardımcılığı (1975-1979) Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı Başkanlığı (1990-1995)
    Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanlığı (1995-2007)

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Başkanlığı (1996-2007)
Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yönetim Kurulu Üyeliği (1999-2002).^[12]